مستمری از کار افتادگی
حمایت مستمر از بیمه شدگانی که در معرض آسیب های جسمی و مالی قرار می گیرند، یکی از مهم ترین کارکردهای نظام بیمه های اجتماعی است. چنانچه براثر حادثه یا بیماری قدرت بیمه شده برای ادامه کار کاهش یابد و نتواند درآمد قبلی خود را کسب کند، سازمان تأمین اجتماعی وی را تحت پوشش حمایت های خود قرار می دهد.
سازمان تأمین اجتماعی تمامی بیمه شدگان تحت پوشش خود را بدون توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه در مقابل حوادث ناشی از کار حمایت می کند.
پی نوشت:البته بر طبق ماده ۶۶ قانون تأمین اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی پس از تعهد پرداخت مستمری به بازماندگان این نوع افراد که در حین کار دچار حادثه شده اند با مراجعه به کارفرما (که مسئول قانونی حادثه است نسبت به دریافت ۱۰ سال مستمری از کارفرما ادعا می نماید که بر طبق تبصره ۱ این ماده کار فرما می تواند پرداخت مستمری ۱۰ ساله را با پرداخت مبلغ نقدی تعویض نماید؛ لذا کارفرمایان برای انتقال این ریسک در بیمه های بازرگانی و در بخش بیمه های مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان پوشش اضافی مطالبات سازمان تأمین اجتماعی موضوع تبصره ۱ ماده ۶۶ قانون تأمین اجتماعی را تهیه می کنند.
چنانچه بیمه شده ای براثر حوادث غیر کاری و یا بیماری عادی آسیب ببیند و توانایی خود را کامل از دست بدهد در چارچوب قانون و با احراز شرایط قانونی حمایت قرار خواهد شد. در این صورت مستمری تنها به بیمه شده ای تعلق می گیرد که ۱۰ سال قبل از وقوع حادثه غیر کاری یا شروع بیماری منجر به از کار افتادگی کلی، حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان باشد و ظرف یک سال قبل از وقوع حادثه یا بیماری مورد بحث، حداقل ۹۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
بیمه شده ای که طبق نظر پزشک معالج، توانایی خود را کامل و یا جزئی از دست بدهد، پس از مراجعه به شعب بیمه گر به کمیسیون پزشکی معرفی خواهد شد. این کمیسیون پس از معاینه بیمه شده و بررسی سوابق پزشکی وی، نسبت به صدور رأی با تعیین درصد از کار افتادگی اقدام می نماید و مراتب را به شعبه ذیربط اعلام می کند تا در چارچوب مقررات و در صورت احراز شرایط قانونی، حکم برقراری مستمری برای او صادر شود.
اگر درصد از کار افتادگی بیمه شده بین ۱۰ – ۳۳ ٪ باشد و بیمه شده براثر حوادث ناشی از کار دچار آسیب شده باشد، استحقاق دریافت غرامت مقطوع نقص عضو را خواهد داشت. اگر میزان کاهش توانایی انجام کار بیمه شده براساس نظر کمیسیون پزشکی بین ۳۳ – ۶۶ درصد باشد، در صورتی که صدمه وارده به بیمه شده براثر حوادث ناشی از کار باشد، از کار افتاده جزئی شناخته می شود.
اگر بیمه شده طبق نظر کمیسیون پزشکی ۶۶ درصد یا بیشتر، توان کاری خود را از دست داده باشد، چه این صدمه براثر حادثه ناشی از کار باشد چه براثر حوادث و بیماری های عادی، بیمه شده از کار افتاده کلی شناخته می شود.
مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی
مستمری بازماندگان، یکی از خدمات و حمایت های تأمین اجتماعی است که در صورت فوت بیمه شده یا مستمری بگیر سرپرست خانواده به بازماندگان واجد شرایط وی ارائه می شود. در صورت فوت مستمری بگیر بازنشسته یا از کار افتاده کلی، به بازماندگان واجد شرایط وی مستمری تعلق خواهد گرفت.
در صورت فوت بیمه شده براثر حادثه ناشی از کار و یا بیماری ناشی از انجام شغل بدون توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه برای بازماندگان واجد شرایط وی مستمری برقرار خواهد شد. در صورت فوت بیمه شده براثر حادثه یا بیماریهای عادی (غیر کاری) حمایت از بازماندگان وی تابع شرایط خاصی است؛ مثلاً اینکه بیمه شده در ۱۰ سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال را پرداخت کرده باشد، مشروط بر آنکه ۹۰ روز حق بیمه در آخرین سال حیات او پرداخت شده باشد. در این صورت بازماندگانش مشمول دریافت مستمری می شوند یا اینکه در صورتی که بیمه شده متوفی بیش از ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد بازماندگانش مشمول دریافت مستمری قرار می گیرند.
در صورت فوت بیمه شده ای که تاریخ فوت وی پس از ۱۳۵۴/۵/۱۰ (تصویب قانون تأمین اجتماعی) واقع شده و بازماندگان وی تا تاریخ ۸۶/۱۱/۲۰ (تاریخ تصویب قانون اصلاح تبصره ۳ بند ۳ ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی) به هر علت از مستمری یا غرامت مقطوع فوت بهره مند نشده باشند، چنانچه بیمه شده متوفی سابقه پرداخت حق بیمه بین ۱۰ – ۲۰ سال داشته باشد، بازماندگان واجد شرایط وی استحقاق دریافت مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه (بدون الزام به رعایت ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی) و به نسبت سهام مقرر در ماده ۸۳ قانون به منظور تسهیم مبلغ مستمری میان بازماندگان واجد شرایط را خواهند داشت.
چنانچه بیمه شده پس از تاریخ ۸۶/۱۱/۲۰ فوت شده باشد و سابقه پرداخت حق بیمه بین ۱ – ۱۰ سال نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد بازماندگان واجد شرایط وی به ازای هر سال سابقه پرداخت حق بیمه استحقاق دریافت غرامت مقطوع فوت – معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان فوت – را به طوری یکجا و به نسبت سهام مقرر در ماده ۸۳ قانون تأمین اجتماعی خواهند داشت.
در صورت فوت مردان بیمه شده یا مستمری بگیر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی بازماندگان آنان در صورت داشتن این شرایط میتوانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
- عیال دائم بیمه شده متوفی، مادام که شوهر اختیار نکرده است. (چنانچه همسر متوفی طی عقد دائم شوهر اختیار نماید در صورت فوت شوهر دوم تحت شرایط خاصی مجدداً مستمرى وى برقرار خواهد شد. شایان ذکر است مستمری بگیران بازنشسته و یا از کار افتاده کلی زن مشمول مقررات قانون تأمین اجتماعی، در صورت احراز شرایط قانونی و با رعایت سهام مقرر در ماده ۸۳ قانون، می توانند به عنوان همسر بیمه شده متوفی علاوه بر مستمری خود، از مستمری بازماندگان نیز برخوردار شوند.)
- فرزندان ذکور متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از ۱۸ سال باشد یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو، طبق نظر کمیسیون پزشکی (موضوع ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی) قادر به کار نباشند.
- فرزندان اناث متوفی، مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند. ( لازم به ذکر است در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند، فرزندان آنان می توانند همزمان با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری استفاده نمایند.)
پدر و مادر متوفی، در صورتی که تحت تکفل وی بوده و سن پدر بیش از ۶۰ سال و سن مادر بیش از ۵۵ سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند و در هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند.
در صورت فوت زنان بیمه شده یا مستمری بگیر تحت پوشش تأمین اجتماعی بازماندگان آنان در صورت داشتن این شرایط می توانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
- شوهر متوفی درصورتی که تحت تکفل زن بوده و سن او از ۶۰ سال بیشتر باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده کلی باشد و در هر حال از سیازمان مستمری دریافت ننماید.
- فرزندان ذکور متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از ۱۸ سال باشد یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی پزشکی مربوطه قادر به کار نباشند.
- فرزندان اناث متوفی، مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند.
پدر و مادر متوفی، در صورتی که تحت تکفل وی بوده و سن پدر بیش از ۶۰ سال و سن مادر بیش از ۵۵ سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند و در هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند.