بیمه عمر با سرمایه صعودی یا نزولی

در این نوع بیمه که از انواع بیمه های عمر به شرط فوت به شمار می رود، سرمایه مورد تعهد بیمه گر سالانه افزایش یا کاهش می یابد. به این ترتیب که در حالت صعودی اگر فردی برای مدت ۱۰ سال خود را برای سرمایه ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال تحت پوشش قرار دهد، سرمایه بیمه عمر او در سال اول معادل یک دهم کل سرمایه؛ یعنی ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و در سال دوم معادل دو دهم؛ یعنی ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و الخ تا اینکه در سال دهم معادل تمام سرمایه یا به عبارتی ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال می باشد.

معمولاً افرادی که سنین پایین تری دارند از این بیمه استفاده می کنند؛ زیرا در سال های ابتدایی بیمه نامه که تعهد بیمه گر کمتر از سالهای پایانی آن است، ریسک فوت بیمه شده نیز کم است. در نتیجه چون تعهد بیمه گر در سال های زیادی از بیمه نامه کم است، بیمه گذاران در این بیمه عمر حق بیمه کمتری را نسبت به بیمه عمر ساده زمانی که سرمایه ثابت دارد پرداخت می کنند.

در مقابل افرادی هستند که بنا به شرایط خود ترجیح می دهند سرمایه نزولی داشته باشند. لازم به ذکر است این افراد نیز نسبت به بیمه عمر ساده زمانی حق بیمه کمتر پرداخت می کنند؛ زیرا به هر حال هر چه به انتهای بیمه نامه نزدیک شویم سرمایه مورد تعهد بیمه گر کاهش یافته و بیمه گر مبالغ کمتری را صرف خطر فوت می کند. در یک بیمه نامه عمر ۱۰ ساله با سرمایه نزولی، سرمایه بیمه نامه برای سال اول معادل تمام سرمایه فوت؛ مثلاً ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال، در سال دوم معادل ۹/۱۰ سرمایه فوت؛ یعنی ۴۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال در سال سوم معادل ۸/۱۰ سرمایه فوت؛ یعنی ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال الخ تا پایان مدت بیمه نامه که سرمایه فوت صفر شده و تعهد بیمه گر پایان می پذیرد.

این نوع بیمه های عمر که سرمایه صعودی یا نزولی دارند یا کلاً بیمه هایی که حالت های خاصی دارند، معمولاً کمتر استفاده می شوند. موارد استفاده این گونه بیمه نامه ها با شرایط خاص بیمه گذاران است. ممکن است بیمه گذاری با توجه به شرایط خاص خود اقدام به خرید این بیمه نامه ها بنماید. به هر حال پویایی یک صنعت در آن است که برای تمام سلیقه ها کالا یا خدماتی را بتواند عرضه نماید.

بیمه عمر مانده بدهکار

این نوع بیمه عمر از انواع بیمه عمر با سرمایه نزولی بوده و امروزه بسیار رایج است. کلیه افرادی که از مراکز اعتباری و بانک ها و از این قبیل مؤسسات اقدام به دریافت وام می نمایند، در قبال وجوهی که به عنوان وام دریافت می کنند، معمولاً وثیقه ای ملکی به همراه ضمانت ضامن و … تسلیم وام دهنده می کنند تسلیم وام دهنده می کنند تا پس از تسویه اقساط وام، سند خود را اصطلاحاً فک رهن نمایند. حال اگر در حین مدت بازپرداخت اقساط وام فوت کنند و بازماندگان قادر به پرداخت اقساط نباشند، وام دهنده از محل تضمین ها، به خصوص وثیقه ملکی، طلب خود را وصول می کند. این امر علاوه بر آسیب های مالی ناشی از فقدان سرپرست خانواده که به بازماندگان او وارد شده است، مشکلات بیشتری را نیز گریبان گیر بازماندگان می سازد. در این گونه موارد وام گیرنده می تواند با پرداخت حق بیمه ای ناچیز خود را به نفع وام دهنده (ذی نفع مثلاً بانک باشد) تحت پوشش بیمه عمر قرار دهد تا اگر در حین مدت بازپرداخت وام فوت کند، بیمه گر کل مانده بدهی او را به صورت یکجا به وام دهنده پرداخت نماید. در این صورت وثیقه ملکی نیز فک رهن خواهد شد.

در بیمه عمر مانده بدهکار، سن بیمه شده به علاوه مدت بیمه نامه نباید از ۷۰ سال تجاوز کند. اگر بیمه نامه عمر مانده بدهکار به صورت گروهی نیز صادر شود، میانگین سنی افراد به علاوه مدت بیمه نامه ملاک است. همچنین اگر پرداخت حق بیمه به صورت سالانه باشد مدت پرداخت حق بیمه دوسوم مدت وام است. با این توضیحات جدول

فصل سوم بیمه های عمر شماره ۱ را که مربوط به بیمه عمر مانده بدهکار برای هر ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال وام می باشد، با هم بررسی خواهیم کرد:

مدت وام	۵	۱۰	۱۵	۲۰
مدت پرداخت حق بیمه	۳	۷	۱۰	۱۳
سن: ۲۰	۲۶,۵۷۰	۲۶,۴۶۰	۲۶,۹۶۰	۲۷,۸۳۰
سن: ۳۰	۳۰,۴۵۰	۳۱,۳۹۰	۳۳,۳۸۰	٣٥,٩١٠
سن: ۴۰	۴۶,۲۰۰	۴۸,۸۸۰	۵۳,۷۸۰	۵۹,۸۵۰
سن: ۵۰	۸۴,۵۵۰	۹۱,۶۲۰	۱۰۳,۷۰۰	۱۱۸,۳۲۰
سن: ۶۰	۱۷۷,۹۶۰	۱۹۶,۶۰۰	–	–

جدول ۱

به این ترتیب اگر فردی ۴۰ ساله اقدام به دریافت ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال وام با بازپرداخت ۱۵ ساله نماید، باید تا مدت ۱۰ سال حق بیمه ای معادل سالانه ۲,۶۸۹,۰۰۰ ریال بپردازد. حال اگر پس از گذشت مثلاً ۴۵ ماه فوت کند، میزان پرداختی بیمه گر به وام دهنده عبارت است از:

تعداد کل اقساط وام :

۱۵ × ۱۲ = ۱۸۰

۱۸۰ – ۴۵ = ۱۳۵

تعداد اقساط مانده

تعهد بیمه گر:

(۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۱۳۵) ÷۱۸۰= ۳۷۵,۰۰۰,۰۰۰