کوک کردن با پیانو
اگر پیانو در دسترس تان ،است کوک کردن با آن خیلی خوب نتیجه می دهد. می توانید نت مورد نظر را با پیانو اجرا کنید و سپس با پای راست پدال را پایین نگه دارید، با این کار وقتی سیم ویولن را کوک میکنید صدای نت هنوز از پیانو شنیده می شود و می توانید با آن تنظیم کنید پیانوها خیلی بیشتر از ویولن ها در کوک باقی می مانند.
نام سیم های ویولن از پایینترین تا بالاترین تن صدا (ضخیم ترین تا نازکترین سیم) به ترتیب سل، ر، لا و می هستند. شکل ۶-۲ نشان می دهد که کدام نتها را روی پیانو یا کیبورد اجرا کنید تا با ویولن هماهنگ شود و بتوانید آن را کوک کنید.
در پیانو، نت سلی که پایین دوی وسط است را اجرا کنید این نت را بخوانید یا زمزمه کنید. سیم سل ویولن – وقتی ویولن به سمت شماست در دورترین نقطه ی سمت چپ قرار دارد ـ را به صدا درآورید و سپس تن صدای آن را بخوانید. بسیاری از نوازندگان ویولن تجربه ی هم سرایی در گروه کر مدرسه یا کلیسا را دارند یا در نوجوانی در یک گروه راک عضویت داشته اند بنابراین می توانند با خواندن و مقایسه ی دو تن صدا تشخیص دهند که آیا نت سل ویولن پایینتر (یا بالاتر) از تن مد نظر است یا خیر. اگر هنر خواندن ندارید وقتی می خواهید سیم سل ویولن را با کلید سل پیانو مقایسه کنید. آن را به صدا درآورید و پدال سمت راست پیانو را پایین نگه دارید تا سل پیانو مدت زمان بیشتری صدا بدهد.
اگر صدای سل ویولن پایینتر از سل پیانو ،بود پیچ تنظیم را به سمت راست و اگر سل ویولن بالاتر از سل پیانو بود آن را به سمت چپ بچرخانید.
برای تغییر تن صدا به نت بعدی باید سه دور کامل پیچ تنظیم را بچرخانید.
استفاده از تنظیم کننده ی الکترونیکی
علاوه بر استفاده از پیانو برای کوک کردن (به مبحث پیش رجوع کنید)، وسیله ی دیگری که بیشتر نوازندگان ویولن از آن خوب استفاده میکنند تنظیم کننده ی الکترونیکی است که هم جالب است و هم فنّاوری پیشرفته ای دارد (مثلا تنظیم کننده های Intellitouch).
تصویری از تنظیم کننده ی الکترونیکی در شکل ۷-۲ نشان داده شده است. در یک تنظیم کننده ی کروماتیک الکترونیکی ساده در ایالات متحده حدود ۲۵ دلار قیمت دارد استفاده از آن هم بسیار آسان است:
۱ تنظیم کننده را روشن کنید.
۲ سیم سل ویولن را به صدا درآورید.
3 به درجه ی تنظیم کننده دقت کنید همان عقربه ی کوچکی که حرکت میکند. این عقربه تن صدا را ثبت کرده و اگر نت شما خیلی بالا یا خیلی پایین باشد نشان می دهد.
۴ با استفاده از پیچهای تنظیم، ویولن را کوک کنید (اگر نت خیلی پایین است آن را سفت و اگر خیلی بالاست، شل کنید.)
۵ دوباره سیم را به صدا درآورید.
تنظیم کننده نشان می دهد که درست پیش می روید یا خیر، تا زمانی که عقربه ی کوچک آن روی هدف قرار بگیرد (یعنی درجه، وسط تنظیم کننده را نشان دهد. )
۶. وقتی عقربه در مرکز درجه قرار گرفت؛ تمام ویولن کوک است.
7. با استفاده از مراحل ۳ تا ۶ سیمهای ر ، لا و می را کوک کنید.
تنظیم کننده های کروماتیک
تنظیم کننده های کروماتیک برای اولین بار در سال ۱۹۷۵ وارد بازار شدند و امروزه بدون شک مقبول ترین و مؤثرترین تنظیم کنندههای در دسترس اند. پیش از آن معمولا امکان کوک کردن دقیق برای نوازندگان وجود نداشت. استفاده از تنظیم کننده های کروماتیک بهترین روش برای مبتدی هاست چون کوک کردن دقیق را برای آنها ممکن می سازد قیمت این تنظیم کننده ها ممکن است کمی بیشتر از ماشینی باشد که صرفا یک تن صدای مشخص را تولید می کند اما ارزشش را دارند. در اواخر دهه ی ۷۰ میلادی داشتن کنتور الکترونیکی هم به ویژگی تنظیم کننده ها اضافه شد (اما نه مثل سرعت سنج ماشین های قدیمی) این کنتور عقربه ی نوسانگری از جنس کوارتز داشت تا نشان دهد کوک و تنظیم تا چه حد به تن صدای مد نظر نزدیک بوده است.
در سال ۱۹۸۵ تنظیم کننده های مغناطیسی LED رواج یافتند که بعضی هاشان مترونوم هم داشتند، دیگر چه می خواهید تنظیم کننده های کروماتیک معمولا در فرایند کوک کردن ویولن مفیدند چون نتی را که در حال اجرای آن هستید هم نشان می دهند. این ویژگی شما را به تن صدای نت مد نظرتان میرساند درست مثل نقشه ای که تنها وقتی می تواند در یافتن مسیر به شما کمک کند که خودتان بدانید دقیقا کجا هستید برای یافتن بهترین تنظیم کننده ی کروماتیک ممکن است لازم باشد به چند ساز فروشی سر بزنید اما این همه زحمت ارزشش را دارد. هنگام خرید دنبال سه ویژگی زیر باشید
- عقربه ی شاخص
- نورها یا علامت های مشخص کننده ی کوک سیم خیلی بالا یا خیلی پایین است
- نورهای مشخص کننده ی اسم نت در حال اجرا
شکل 2-7 تنظیم کننده ی الکترونیکی
استفاده از پیچ پایپ
اگر خوش شانس باشید ویولنی که می خرید مجهز به پیچ پایپ خواهد بود (شکل ۲-۸) انواع پیچ پایپ در ساز فروشی ها در دسترس اند ـ بعضی ها برای گیتار و کر و بقیه هم مخصوص ویولن طراحی شده اند. پیچ پایپ وسیله ای با فناوری ساده و بسیار کاربردی است که میتوانید داخل جعبه ویولن داشته باشید چون سبک و قابل حمل است و م یتوانید با نفستان آن را فعال کنید پیچ پایپ مطمئن ترین وسیله برای کوک کردن نیست، چون بسته به شدت فوت کردن شما تن صدای نت هایی که تولید میکند کمی متفاوت می شود، اما درک خوبی نسبت به صدای هر سیم به شما می دهد.
با فوت کردن در پیچ پایپ میتوانید هر چهار تن صدای ویولن سل ر، لا و می را ایجاد کنید. با شروع از پایینترین سیم در پیچ پایپ، نت سل را به صدا درآورید (نت هر یک از لوله ها روی آن نوشته شده است) و سپس برای سیم های ر، لا و می ادامه دهید. هر یک از سیم ها را طبق صدای پیچ پایپ کوک کنید.
شکل 2-8 پیج پایپ